از ساحل کالوین تا  

از« ساحل کالوین تا کابل» عنوان کتابی است نوشته کرستوفرراندیل کار شناس امورافغانستان و منطقه، که آخیرا در لند ن منتشر شده است. آقای راندیل بارها به افغانستان و ایران سفر کرده و آشنایی گسترده ای با کشورهای منطقه دارد. احراز وظیفه ای دروزارت خارجه بریتانیا باعث شد تا وی به این کشورها علاقمند شود. و در کتابش تفسیر روشنی از سفرهایش و همین طور ازحوادث سیاسی و ازجمله انقلاب ایران و تحولات افغانستان  پس از طالبان ارائه کند. علاقمندی نویسنده به فرهنگ این سرزمین ها در بخش های گوناگون این کتاب به تصویری که او ازحوادث، شخصیت ها و مردمان ارائه می کند، ظاهرمی شود. برای توضیح بیشتر در این باره  گفتگوی داریم با کرستوفر راندیل نویسنده کتابی « ازساحل کالوین تا کابل».

شفایی ـ آقای راندیل در قدم اول میخواستم از شمابپرسم چه انگیزه باعث  شد که خاطرات سفر به منطقه را به صورت کتاب منتشر کنید؟

 راندیل ـ عرض کنم من استاد افتخاری در پوهنتون دورهام درانگلستان هستم. یک موسسه انتشارات ... مرا دعوت کرد که خاطراتم را بنویسم. غریزه اصلی ام این بود که با توضیح تجربه هایم در افغانستان و ایران سهم کوچکی در معرفی این دو کشور به اروپا و جهان داشته باشم. افرادی که به این نقطه آسیا سفر نکرده اند، بعضی وقت ها تعبیر سوء از آن دارند، و این حیف است.

شفایی ـ به عنوان یک فرد در افغانستان و ایران سفرهای داشتید، چه چیزی در فرهنگ سنتی این جوامع برای شما جالب بود؟

راندیل ـ درافغانستان و ایران چندین چیز برایم جالب بود، به اصطلاح دلنشین هم بود یکی منظره عظیم کوه و دشت، ما در انگلستان سالنگ و کوه بابای شما را نداریم. یکی دگر طرززندگی مردم و مخصوصا مهمان نوازی  شان، و اما یک پنجره خاص این منطقه فرهنگ سنتی شان است یعنی شعرو موسیقی و معماری و میناتوری و آثار تاریخی و غیره پیوند خاصی بین افغانستان و ایران وجود دارد. چون سالها پیش خراسان بزرگ شامل مشهد و هرات وغزنی و باخ هم بود. فردوسی برای مدتی در غزنی اقامت داشت. میناتوریست معروف بهزاد ساکن هرات بود. البته افغانستان شرایط خاص خود را هم دارد. مثل خوشحال خان ختک و استاد خلیلی. موزیم کابل گنجینه بی نظیر هم داشت. امیدوارم بازهم یک روز برای نمایش آماده باشد.

شفایی ـ به عنوان سوال آخر از شما بپرسم، تاچه حد از کتاب شما استقبال شده، بین خواننده ها و جوامع فرهنگی؟

راندیل ـ عرض کنم که این کتاب سه و چهارماه پیش به چاب رسید. تا جاییکه اطلاع دارم، استقبال نسبتاً گرمی بین دانشمندان اروپایی داشت. زیرا من  شخصا ابتدا در صحنه بودم در  ایران وافغانستان و کوشش کردم که تجزیه و تحلیل من از آنچه دیدم بی طرفانه باشد. اگر در افغانستان و ایران این کتاب مورد پسند قرار بگیرد، البته خوشحال میشوم. 

مقدمات امارت عبدالرحمن

 فرقهً سر دونالد ستیواردهمانگونه که قبلا اشاره کردم و باید برای شرکت در آرام ساختن شمال افغانستان(1) عازم کابل

می شد، در سی ام مارچ قندهار را ترک گفت و بنا بود در حوالی بیست و یکم اپریل به غزنی برسد. در تاریخ شانزدهم نامهء سردونالد رسید که شش روز قبل نوشته شده بود و از من می خواست آذوقه برایش بفرستم. بنا بر آن، همانروز یک ستون کوچک را با اقلامی از موا غذایی مورد نیاز تحت قیادت میجر جنرال روز اعزام کردم و از آن جهت که فکر می کردم شاید منظور من از فرستادن این قوا تعبیر غلط شود، به هیاتی که در دربار حضور داشتند گفته شد موضوع را به خوانین میدان افاده نموده به آنان اطمینان بدهند که پیش روی قوا، تا زمانی که خصومت با حرکتی از سوی آنان دامن زده نشود، صلح آمیز است. با وجود انجام این دوراندیشی، بخاطر آن که اخبار ظهور عبدالرحمن باعث هیجان شده بود، تقریباَ ممکن می دانستم قوا با مخالفت روبرو شود؛ زیرا هرچند عساکر و بخشی از افراد قومی برای پذیرایی از عبدالرحمن به حیث فردی نجات بخش آمادگی می گرفتند، کسانی از وردک و لوگر که به صحنه آمدن او  را به عنوان  پایان امیدواری شان برای استقرار یعقوب خان  می دیدند، از این کار راضی نبودند.

   با این فکر که نگذارملوگری ها در حمله ای بر جنرال روز شرکت کنند، قوای 1200 نفری ای را به قیادت دگروال جنکینز به استقامت جهارآسیاب فرستادم.

در ?? اپریل جنرال روز به «سرای توپ» در چهل و یک مایلی غزنی رسید؛ با سردونالد ستیوارت که همان روز آنجا رسیده بود، نیز فوری رابطهء آیننه برقی (هلیوگرافیک) برقرار شد و خوشخبری رسید که سر دونالد روز نزدهم در «آخندخیل» جنگی را بسر رسانده و کاملاَ فاتح بوده است. با کسب این اطلاع دستور دادم به افتخار پیروزی فیرهایی به عنوان سلامی سلطنتی به عمل آید که فکر می کردم اعلام آن دارای اثر آرام کننده ای بر هیجانات در اطراف کابل نیز باشد.

در اینمورد من ناکام شدم. شب بیست و چهارم جنکینز که در چارآسیاب اردو زده بود، شنید نزدیک است از سوی لوگریها به قیادت محمد حسن خان زیر حمله قرار بگیرد. با برپاکردن خیمه ها و گردآوردن بارو اثاث در نقطه ای پوشیده، فوراَ یک دستهء سربازان سوار را  وظیفه داد به اکتشاف در وادی لوگر بپردازد، محلات قراولش را تقویت کرد و یک قاصد چابک اعزام کرد تا مرا از اوضاع خبر دهد. فوراَ بریگادیر جنرال (برید نجنرال) مکپرسن را به کمک جنکینز فرستادم.مکپرسن 

 7 صبح همراه با چهارتوپ کوهی و 962سرباز پیاده به راه افتاد و سپس دو توپ و یک تولی سربازان سوار لوای نمبر 3نیز از دنبالش فرستاده شد. سپس به عنوان حمایهء مکپرسن، بریگادیر جنرال هووگوو همراه با لوای سوار و چهار توپ سواری دستوریافت تا در میانهء راه کابل و چهارآسیاب موضع بگیرد.

ساعت یک بعد از ظهر بیست و پنجم، مکپرسن به زمین مرتفعی آنسوی تنگی سنگ نوشته رسید که از آنجا نمای روشنی از موقعیت جنکینز میسر بود و با دیدن آن که دشمن نیم دایرهء کاملی در اطراف آن تشکیل داده اند، بی درنگ پیشتاخت. جَنکینز از صبحدم به دفاع درآمده و تنها آتشباری منظم او افغانها را که تا چند صد یاردی پیش آمده بودند، دور نگهداشته بود.

مکپرسن نخست بارخانه را به شیرپور فرستاد تا دست همه برای عملیات باز باشد و سپس به شاخِ چپِ نیم دایرهء دشمن تاخت. دشمن درهم شکسته، هزیمت  کرد و به وسیلهء آتش دقیق توپچی فروریخت؛ تپه های اطراف با شتاب پاکسازی شد و لوای سوار و توپچی سواری  چندین مایل به تعقیب پرداختند. در ساعت چهار بعد از

ظهر حتی یک زنده جان افغان به نظر نمی رسید و در حالی که ما تنها چهار کشته داده و  34  زخمی داشتیم، 200 نفر از آنان کشته شد.

من زمانی به صحنه آمدم که جنگ به پایان رسیده بود. با اطمینانی که از قاطعیت شکست حاصل گردید، دانستم که عقب نشینی تعبیر غلط نخواهد شد و فرمان دادم قطعات به کابل بازگردند.

 در مقدمات ورود سر دونالد ستیوارد و سر انجام لزوم رفتارم با او به عنوان افسر ارشد، گزارشی برای اطلاع اتهیه کردم(1)  که اوضاع عمومی نظامی را در افغانستان شمالی توضیح می کرد و  حاوی تشریحاتی در مورد جزئیات اقتصادی بود که فکر کردم برای دولت مفید و مبین آنست که تجارب هژده ماهه در این ساحه مرا  قادر ساخته بود تا با نوعی از اعتماد ابراز نظر کنم. توان « قوای جبههً کابل» در پایان اپریل بالغ بر  

14000 نفر و 38 توپ همراه با 12500 خدمتگار بود که بیش از 3000 نفر دولی بردار و نزدیک به 8000نفر کارکنان طویله (مهتر) غند سواری و افراد متعلق به بخش نقلیه و دیگر ادارات بودند. برعلاوه 15000 نفر و 38 توپ در جبههء خیبر تحت قوماندهء مستقیم میجر جنرال (تورنجنرال) برایت حضور داشت.

سردونالد در پنجم می به کابل رسید. در عین روز شنیدیم که حکومت بیکنزفیلد

Beaconsfield (?) به پایان رسیده و کابینهء جدیدی به ریاست گلادستون Gladstone تشکیل گردیده است؛ لارد لایتن وایسرای هند استعفا داده و قرار است جایش را مارکیزِ ریپون (George Frederick Samuel Robinson) بگیرد و مارکیزِ هارتینگن وزیر دولت در امور هندوستان شده است.

با وجود خوشی دیدار دوست دیرین در مقام قوماندانی ام، پنجم می رویهمرفته برایم روز خوشی نبود.عزیمت قریب الوقوع لارد لایتن مایهء اندوهی واقعی بود و شخصاَ احساس می کردم به خاطر اعتمادی که بر من روا داشت و حمایت گرمی که همواره از من می کرد، مدیون او هستم. آرزو داشتم در مقامش می بود تا از پایان رضایت بخش و چشم انداز نتیجهء دامنه دار  این عملیات، که وی آنهمه بدان علاقه داشت، خشنود می شد. من از آن بیم داشتم که شاید تغییر حکومت به معنی تغییر سیاستی خواهد بود که معتقد بودم  بهترین شیوه برای تأمین موقعیت ما در هند است. علاوه بر این، بنا بر طبیعت انسانی، نمی توانستم قوماندانی بی رقیبم را، که به آن میلی آنچنان شدید داشتم، با رضایت کامل به دست فرد دیگری بسپارم؛ هرچند این فرد کسی بود که شخصاَ احترام زیادی به او  داشتم و قبلاَ نیز تحت امرش در جبهه خدمت کرده بودم.

قوای مختلط اکنون به نام «قوای جبههء افغانستان شمالی» یاد می شد و من قوماندانی دو فرقهء کابل را، با میجر جنرال جان راس به عنوان معاونم، حفظ کردم؛ در حالیکه لواهای کندهار به میجر جنرال هیلز داده شد که اکنون فرقهء سوم قوا شمرده می شد.

در قفای بیرون کشیدن ستیوارت از کندهار آن بود که او بایست غزنی و کابل را اشغال کند، و فرقه های من در استقامت کوهستان و بامیان به عملیات بپردازد؛ جنرال برایت علیه غلزی ها حرکت کند و یک ستون از قوای کرم باید از راه کوتل شترگردن راهی کابل شود. آرزو می شد این عملیات برای آرام کردن کشور موثر باشد و تا موقعیکه عملیات به انجام می رسد، خروج از افغانستان شمالی ممکن گردد.

با این نظر که لشکر خود را از هر لحاظ برای خدمتی که از آن متصور بود حاضر و آماده بسازم، به اکمالات وسیعی پرداخته، عدهء چهارپایان نقلیه را، که از فشار بارکشیِ زیادِ در ایام زمستان و رساندن خوار و بار و آب و نوا به سربازان، زیاد ضربه دیده بود افزایش دادم. حیوانات بارکش که در سخت ترین هوا ، شب وروز به کار گرفته می شدند، شماری تلف شد و تعدادی هم که باقیمانده بود به مراقبت و توجه دایمی و راحت کامل نیاز داشتند تا در هنگام ضرورت در عملیات مورد نظر آماده باشند. میجر (جگرن) مارک هیچکات که عهدهء پرمشقت این بخش را به خواهش مستقیم من بدوش گرفت، می خواست دوباره به کار محاربوی برگردد و من نیز عین مطلب را داشتم؛ لذا از خدمت کلونل آر لو به حیث آمر نقلیات استفاده کردم، و در اثر ادارهء عاقلانه و خستگی ناپذیرش، خدمات نقلیه به حد کاملی که توقع می رفت رسید. در نهایت اوضاع نگذاشت حرکت هماهنگی که این تدارکات برایش فراهم شده و به کار افتاد، عملی شود و لازم شد به سرعت راهی کندهار شوم، ولی از این آمادگی در روزهای دیگر کمال استفاده را بردم.  (ادامه دارد)

پاورقی ها :

(?) جای فرقهء سردونالد ستیوارت را در کندهار قوایی از بمبئی گرفت.

(?) - منظور نویسنده از شمال افغانستان ظاهراَ مناطق کابل و همجوار تا وردک، غزنی و پروان بوده است و الزاماَ شمال هندوکش را نمی رساند.

(?) متن این گزارش که شامل مسایل اقتصادی بود در ضمیمه آمده است و بخش نظامی که تنها به خاطر مطلع شدن سردونالد ستیوارت بود حذف شده است.

(?) بنجامین دیزرائیلی، ارل آف بیکنزفیلد صدراعظم بریتانیا در سال 1868 و سپس از سال 1874 تا 1880 بود که سیاست خارجی سلطه جویانهء او معروف

است و در دورهء زمامداری وی جزایر فیجی Fiji 1874 و ترینسوالTransvaal ایالتی در افریقایی جنوبی به انگلستان ضمیمه شد، جنگ 79- 1878علیه

افغانستان و جنگ زولو از قبایل افریقای جنوبی در 1879 انگلستان را از هر زمان دیگری به عنوان قدرت استعماری جهان تثبیت کرد. وی از برگزیدگان ملکه

ویکتوریا بود و در دورهء قدرت او لقب امپراتریس هندوستان را پذیرا شد (1876).

  بزرگداشت از سالگرد شهادت عبدالعلی مزاری

اخیرا از سالگرد شهادت  عبدالعلی مزاری در کابل ، هرات ، بامیان ، ایران هالند و ناروی بزرگداشت به عمل آمد که شرحی از مراسم این بزرگداشت را که در کابل برگزار گردید به نشرمیرسانیم .

مراسم تجلیل از دهمین سالگرد شهادت استاد مزاری رهبر فقید حزب وحدت اسلامی افغانستان، امروز با حضور معاونان رئیس جمهور، اعضای کابینه، رهبران و

نمایندگان گروهها و احزاب مختلف، شخصیتهای سیاسی، ملی، علمی، رهبران و بزرگان اقوام مختلف کشور، صدها تن از مقامات دولتی، ماموران عالی رتبه ادارات مختلف، جنرالان، افسران، علما، بزرگان، روشنفکران وهزاران تن از خواهران و برادران از اقشار مختلف، در خیمه بزرگ لویه جرگه در دانشگاه پولتخنیک کابل، برگزار شد.

این مراسم که بی سابقه ترین و با شکوه ترین مراسم تجلیل از  شهادت وی در کابل محسوب می گردد، با قرائت قرآن کریم، حوالی ساعت  نه و نیم صبح آغاز گردید و با اجرای سرود ملی کشور ادامه یافت، پس از آن پیام آقای حامد کرزی رئیس جمهور به مناسبت دهمین سالگرد شهادت عبدالعلی مزاری توسط آقای فاروق وردک رئیس اداره امور قرائت گردید.

شهید مزاری، قربانی منافع ملی کشورگردید و در این راستا از طرف یک عده عناصر دهشت افگن و غیر ملی به شهادت رسید، او بخاطر آزادی، استقلال و تمامیت ارضی کشور تا پایان جان ایستادگی کرد و در نهایت بخاطر وطن، جان شیرین خود را از دست داد.
در تاریخ مبارزات درخشان مردم افغانستان چهره های درخشان ظهور کرده است، مردم افغانستان فرزندان شایسته و قهرمان را در دامن پاک خود پرورش داده است و ملت و مردم افغانستان، شاهد قهرمانی، قهرمانان بزرگ در تاریخ مبارزاتی خود بوده است. همت، شجاعت، وطن دوستی، ایثارگری و راد مردی قهرمانان ملی ما زینت بخش تاریخ پر از فراز و نشیب کشور عزیزما است.
روحیه آزاد منشی قهرمانان ملی ما، سرمشق و الگوی مبارزات آزادی خواهانه و استقلال طلبانه ملیت‌های محکوم جهان بوده، ارزش های اسلامی و روحیه پاک بودن و پاک زیستن و آزاد زیستن، اساسات فرهنگ ملی مردم ما را در طول تاریخ زندگی شان می ساخته است.
همانطور که قهرمانان ملی ما بزرگترین شاهکاری‌ها و راد مردی‌ها را در طول حیات سیاسی کشور ما بازی کرده اند، شهید مزاری نیز یک تن از همان قهرمانان ملی ما بود که بخاطر وطن و آزادی وطن، آرمان‌های مردم شریف افغانستان، جان شیرین خود را فدای منافع مردم و ملت افغانستان کرد.
همانگونه که قهرمانان ملی ما همیشه در طول تاریخ کشور از طرف بعضی گروپ‌های ناشناس و غیر ملی به شهادت رسیدند، این بار نیز می بینیم که شهید مزاری، احمد شاه مسعود، عبدالحق شهید و حاجی قدیر از طرف گروپ‌ها، حلقات خارجی و گروپ‌های ارتجاعی که ارتباطات با حلقات خارجی داشتند در کشور ما به شهادت می رسند. دوران سیاه طالبان و کسانیکه مرتکب این جنایت شدند بزرگترین ضربات کشنده را به پیکرفرهنگ و بر پیکره ارزش‌های جامعه، نهادها و موسسات مدنی افغانستان وارد کردند، کسانیکه به نام دین انسان‌ها را می کشند.
دوران که همه ارزش‌های مدنی به فراموشی سپرده شده بود. اما مبارزین و کسانیکه پیشگامان آزادی مردم افغانستان بودند،هیچ وقت سر تسلیم به این گروپ‌های زورگو و اقتدار گرا فرود نیاوردند و با اراده انسانی و ملی خود، تا آخرین مرحله حیات به مبارزات آزادی بخش خود ادامه دادند.
عناصر ملی و قهرمانان ملی ما بعد از این دوران سیاه، دوباره در صفحه سیاست تبارز کردند و صفحات جدید را در صفحه سیاسی کشور ما باز نمودند. مجاهدین ما از هرگونه سعی و تلاش در بوجود آوردن یک تغییر کلی در جامعه ما دریغ ننمودند و با رسالت‌های دینی و ملی که داشتند، توانستند صفحه جدید سیاسی را باز نمایند.
 

این بار نباید به خطا برویم و به عناصری که می خواهند افغانستان را از مسیر اصلی رفتن به یک جامعه مدرن و ملی منحرف سازند و جامعه و ملت ما را به سوی قهقرایی سوق بدهند، فرصت دهیم. این وظیفه و رسالت همه به خصوص نخبگان ما است که این بار همه با هم مساعی به خرج دهیم و برای ایجاد یک دولت و جامعه ملی و مبتنی به یک فرهنگ ملی از هیچ گونه سعی و کوشش دریغ نورزیم .
خوشبختانه انتخابات ریاست جمهوری و شرکت گسترده زن و مرد در آن، نشان دهنده این حقیقت است که مردم تصیم دارند تا اساسات یک نظام سیاسی مستحکم و با ثبات را در افغانستان پی ریزی نماید. این بار دولت ملی و نهادها و موسسات قانونی ما وظیفه دارند، ملت و کشور را به طرف ارزش ها و یک جامعه جدید ببرند.
این بار مردم ما خواهان یک جامعه عادلانه و عاری از هرگونه تعصب و تعبیض مذهبی و نژادی و زبانی هستند. مردم ما خواهان حاکمیت ارزش ها و ایدآل‌ها هستند.

این بار آزادی، برادری، برابری و عدالت اساسات ساختمان جامعه ملی ما را تشکیل خواهد داد. مردم ما مصمم هستند تا ایدآل‌ها و خاطرات قهرمانان ملی خود را در راستای ایجاد یک جامعه ملی و عدالت پسند در افغانستان پی ریزی نماید)

سپس استاد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان شهادت استاد مزاری را فاجعه ای دانست که بدست تاریک اندیشان شوم برای ضربه زدن به مردم اتفاق افتاد و در عین حال این شهادت را باعث هوشیاری و بیداری مردم خواند.

 با اشاره به سالهای طولانی مبارزات و خدمات فرهنگی مزلری با کمترین امکانات، گفت؛ شهید مزاری بر علاوه اینکه یک سیاست مدار و مبارز بود، یک شخصیت فرهنگی و پاکدامن هم بود.

رهبر حزب وحدت مردم افغانستان اظهار داشت که شهید مزاری خواهان وحدت ملی و عدالت اجتماعی بود و می گفت کشور زمانی درست میشود که اقوام ساکن کشور در عوض حذف و کتمان همدیگر، یکی دیگر را بپذیرند و این خواسته رهبر شهید در شرایط فعلی کشور تا حدودی تحقق یافته و برای تحقق یافتن بیشتر آن، تلاش صورت گیرد تا همه مردم کشور خود را عضو یک خانواده احساس کنند و نباید منطق حذف و کتمان کردن حقایق بار دیگر در کشور تکرار شود.

در ادامه این محفل، پیام تسلیت سترجنرال دوستم رهبر جنبش ملی اسلامی افغانستان و درستیزوال سرقوماندانی اعلای قوای مسلح قرائت گردید. بعد از آن محترم حنیف اتمر وزیر انکشاف دهات در سخنرانی خود، شهید مزاری را رهبر ملی افغانستان دانسته، افزود؛ اصول و اهداف او باید اهداف ملی ما باشد و برای ما یک وجیبه است که برای تحقق آن اهداف، تلاش کنیم تا بخون شهید مزاری و شهدای ملی دیگر ارج گذاری کرده باشیم.

رهبر شهید پرداخت. سپس محترم سید حامد گیلانی وی علاوه نمود؛ من به تمام مردم افغانستان تسلیت می گویم و از طرف دیگر افتخار ما این است که ما رهبرانی در کشور خود داشته ایم که صدای آزادی، عدالت و صلح از گلویی

پرافتخار و مبارک آنان بیرون شده و این صدای مبارک را باید هر روز به عنوان یک اندیشه افغانی و انسانی خود ارج گذاری نمود، و در تحقق آن تلاش کنیم.

همچنان محترمه صدیقه بلخی وزیر شهدا و معلولین با مرد نامی افغانستان خواندن رهبر شهید، تجلیل از شهدایی چون استاد مزاری را جزء وظایف ایمانی مردم شهید پرور افغانستان خواند و گفت؛ذ آرمان عدالت اجتماعی تو برآورده شده و امروز این خواسته تو با حضور نمایندگانی از همه اقوام و مذاهب کشور در این مراسم، تمثیل شده است.

بعداً آقای سید مصطفی کاظمی وزیر سابق تجارت و رهبر حزب اقتدار  ملی افغانستان در این مراسم به بیان برخی از خاطرات خود و دیدگاههای فرزند و نماینده پیرصاحب سید احمد گیلانی رهبر حزب محاذ ملی افغانستان، گفت؛ جای افتخار است که در مراسم بزرگداشت شهید استاد مزاری پیرو مولا علی که خونش در راه اعتلای کلمه الله و وحدت افغانستان ریخته شد، شرکت میکنم. وی خواستار توجه مردم به حمایت ازشرایط کنونی که به بهای خون شهدای زیاد بدست آمده، گردید و خواهان همبستگی بیشتر مردم شد. از طرف دیگر برنامه های این مراسم اجرای سرود بسیار زیبا توسط گروه سرود شیرین هزاره در وصف رهبر شهید بود.

پروفیسور صالح گل شینواری از رهبران قوم شینوار و مهمند نیز طی صحبتی گفت؛ مزاری رهبری بود که به همة ملت افغانستان تعلق دارد. او عدالت خواه، وحدت طلب و صلح دوست، اما نه در حرف بلکه در عمل و خود قربانی این اهداف شد. اکنون نیز وقتی از این آرمانها سخن میگویم در حد حرف نباید باشد بلکه در عمل نیز باید تحقق پیدا نماید.

استاد عرفانی یکه ولنگی آخرین سخنران این محفل با شکوه و بی نظیر، که علیرغم حضورهزاران نفر در آرامش کامل، برگزار شده بود. وی گفت که برازندگی و ماندگاری اشخاص بخاطر شعار و عملکرد آنان است و شهید مزاری بخاطر شعارها و خواسته‌های بحق خود، همچنان محبوبیت خویش را در میان مردم حفظ نموده است. وی اظهار داشت که شهید مزاری را نباید به، یک قوم، سمت و زبان محدود کرد، برای اینکه شعار و خواسته های او برای همه مردم افغانستان بود.

آقای عرفانی از یاران شهید مزاری خواست که انسجام و همکاریشان را در تمام صحنه ها حفظ کنند مراسم دهمین سالگرد شهادت منادی عدالت اجتماعی و شهید وحدت ملی با دعا برای حفظ امنیت، آرامش و رفاه مردم افغانستان خاتمه یافت.

تروریستان بین المللی هرگز موفق نشدند تا با شهید ساختن استاد مزاری و قهرمانان دیگری چون احمد شاه مسعود و عبدالحق، فریاد آزادی خواهی و حق طلبی مردم افغانستان را خفه و خاموش نمایند. بلکه بر خلاف خواسته و تصور، آنها راه مزاری که راه حق و عدالت خواهی است، ادامه داشته وادامه خواهد یافت. ما در حالیکه نبود استاد مزاری شهید را در شرایط کنونی کشور بسیار محسوس می دانیم و با اتحاف دعا بروان پاک آن استوره جهاد و مقاومت و الگوی عدالت خواهی، امیدوار هستیم که تمام هموطنان ما دست بدست هم داده با همبستگی و اتحاد کامل، در جهت تحقق آرمان های عالی شهدا و قهرمانان ملی ما که سعادت و پیروزی کشور و ملت را در کنار دارد، گام‌های استوار و عملی بردارند و با تامین و تحکیم صلح، امنیت و ثبات دائمی، بازسازی، عمران و آبادی کشور، دفاع از داعیه‌های حق طلبانه، تعقیب راه شهدا، سهمگیری، فعال گسترده و آگاهانه در انتخابات پارلمانی، روان‌های پاک شهدا راه آزادی و عدالت خواهی را خوشنود نگهدارند.

گاهشماری گرگوری

سازمان بهداشت جهانی (WHO)

  سازمان بهداشت جهانی (world health organization) که به اختصار WHO نامیده می‌شود یکی از آژانس‌های سازمان‌ملل متحد است که مهم ترین هدف آن هماهنگی و ارتقاء وضعیت بهداشت عمومی در سطح جهان است.
  سازمان بهداشت جهانی در سال 1945 با تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد تشکیل یافته و در سال 1946 قانون اساسی خود را تصویب کرد و از 7 آوریل 1948 که بعدها روز جهانی سلامت لقب گرفت به اجرا گذاشته شد.
  سازمان بهداشت جهانی مسئولیت هدایت و هماهنگی ارتقاء سلامت مردم جهان را در چارچوب سازمان ملل متحد به عهده دارد. کارشناسان این سازمان استانداردهای سلامت را تدوین کرده و کشورها را در برخورد با مشکلات خود یاری می‌رسانند.
نحوه مدیریت WHO:
طبق اساس نامه WHO، هدف اصلی این سازمان "دستیابی عموم مردم به بهداشت و سلامت در بالاترین سطح ممکن" است. بر طبق این اساس نامه، سلامت عبارت است از وضعیتی که در آن شرایط فرد از لحاظ جسمانی، ذهنی و اجتماعی کاملاً مناسب بوده و تنها به عدم حضور بیماری یا ناتوانی منحصر نمی‌شود.
  در حال حاضر 193 کشور دنیا عضو این سازمان جهانی هستند که همه ساله در مقرر سازمان واقع در ژنو گرد هم می‌آیند تاسیسات‌ها و بودجه سازمان را تصویب کنند و هر 5 سال رئیس سازمان را انتخاب کنند.
  بالاترین نهاد تصمیم گیر سازمان جهانی بهداشت، مجمع عمومی سازمان است که هر سال در ماه مه در ژنو و با شرکت نمایندگان 193 کشور عضو برگزار می شود. عملیاتی کردن تصمیمات و سیاست‌های مجمع توسط هیات اجرایی 2 سازمان بهداشت جهانی انجام می شود. این هیات از 34 متخصص حوزه سلامت تشکیل شده که به مدت 3 سال انتخاب می‌شود.
  هم اکنون بیش از 8000 کارشناس سلامت در سراسر جهان در 147 نمایندگی، شش دفتر منطقه‌ای و مقر اصلی سازمان در ژنو به فعالیت مشغول اند. در سال 1948 در اولین نشست اعضاء الویت های جهانی سلامت مالاریا، سلامت مادر و کودک، سل، بیماری های آمیزشی، تغذیه و سلامت محیط، انتخاب شدند که اغلب این موارد هنوز هم از الویت‌های جهانی سلامت به شمار می‌روند.
 یکی از مهم ترین اقدامات سازمان بهداشت جهانی در مقابله با انتشار بیماری های واگیر تدوین قوانین بین‌المللی سلامت 3 است که کشورها را موظف به شناسایی و کنترل این بیماری‌ها کرده است که در سال 2005 و در طی بازنگری جدید این قوانین، سارس و گونه های تازه آنفولانزا نیز به این لیست افزوده شد.
  یکی دیگر از نوآوری های اخیر این سازمان ایجاد مرکز عملیات استراتژیک سلامت 4 است که با آخرین تکنولوژی ها در اپیدمی بیماری ها و بلایای طبیعی در هماهنگی اطلاعات و اقدامات بین کشورهای مختلف دنیا فعالیت می کند. با توجه به شیوع بیماری های مزمن و تغییر شیوه زندگی در جوامع فقیر و غنی، این سازمان استراتژی جهانی تغذیه، تحرک و سلامت 5 را وضع کرد تا به مقابله با بیماری های قلبی، سکته مغزی، سرطان ها و دیابت بپردازد. در نشست هزاره سوم سازمان ملل متحد سلامت محور توسع قرار گرفت و سه هدف از هشت هدف اصلی اهداف توسعه در هزاره سوم مستقیما به سلامت مربوط بود و بقیه اهداف نیز به صورت غیر مستقیم با سلامت در ارتباط بود.
   در سال 2005 شبکه ماتریسی سلامت 6 با هدف جمع آوری داده ها و اطلاعات سلامت از سراسر جهان در سازمان بهداشت جهانی ایجاد شد.

بودجه
  اعتبارات کلی سازمان بهداشت جهانی در سال 2007 در حدود 3/3 میلیارد دلار برآورد شده است که یک چهارم آن از حق عضویت کشورها تامین و بقیه از کمک‌های داوطلبانه کشورها و سازمان‌ها تامین می‌شود.این اعتبارات در چهار زمینه کلی زیر هزینه می‌شود.
1- مداخلات اساسی سلامت شامل کنترل اپیدمی ها و کاهش مورد تالیته مادران و کودکان 50درصد
2- سیاست ها و محصولات نظام سلامت شامل کیفیت داروها و تکنولوژی ها 18 درصد
3- تعیین کننده های سلامت شامل تغذیه و دخانیات 11 درصد
4- حمایت موثر کشورهای عضو شامل مدیریت داشتن و فناوری‌های اطلاعات 21 درصد
  75 درصد  این اعتبار در دفاتر نمایندگی و ادارات منطقه ای و 25 درصد در دفتر مرکزی سازمان هزینه می‌شود و بیش از 30 درصد اعتبارات سازمان بهداشت جهانی در منطقه آفریقا هزینه می شود. ادارات منطقه ای سازمان بهداشت جهانی در منطقه آفریقا هزینه می‌شود.
   ادارات منطقه ای سازمان بهداشت جهانی
  این سازمان شش اداره منطقه ای دارد که هر کدام تعدادی از کشورهای آن منطقه را تحت پوشش قرار می‌دهند.
1- منطقه آفریقا واشنگتن www.paho.org
2- منطقه مدیترانه قاهره www.emro.who.int
3- منطقه اقیانوس آرام غربی مانیل www.wpro.who.int
4- منطقه آسیای جنوب شرقی دهلی نو www.searo.who.int
5- منطقه آفریقا برازاویل www.afro.who.int
6- منطقه اروپا کپنهاگ، دانمارک   
   علاوه بر این سازمان بهداشت جهانی در 147 دفتر کشوری و رابط را در همه این مناطق اداره می‌کند معمولا در پایتخت هر کشور یک دفتر وجود دارد که دفاتر اقماری در سایر مناطق کشور را سرپرستی کند.

دبیر کل سازمان بهداشت جهانی
  دبیر کل فعلی (2008) سازمان جهانی بهداشت خانم مارگرت چان از کشور چین است.کارایی کلی WHO بر طبق سخنان دکتر مارگارت چان، مدیر کل فعلی این سازمان بر اساس برآورد تتاثیر عملکردWHO  بر دو گروه ارزیابی می‌شود: زنان و مردم آفریقا.

برنامه کاری WHO:
WHO در چشم اندازی پیچیده و با تغییرات سریع مشغول به کار است. مرزهای بهداشت عمومی به سرعت در حال ناپدید شدن هستند . سازمان بهداشت جهانی در دستور العملی 6 بخشی، به این معضلات پرداخته است. این 6 بخش شامل دو هدف اصلی، دو نیاز استراتژیک و دو راهکار عملی هستند.
شش بخش برنامه کاری WHO به شرح زیر هستند:
1. ترویج و توسعه:
در طی دهه گذشته، پیشرفت‌های بی سابقه‌ای در سلامت و بهداشت حاصل شده است. به طوری که فاکتور سلامت به عنوان یکی از معیارهای تعیین میزان پیشرفت اجتماعی-اقتصادی محسوب شده و سرمایه گذاری در این بخش را از هر زمان دیگری بیشتر کرده است. با این وجود، کشور های فقیر هنوز هم از لحاظ سلامت و بهداشت در سطوح بسیار پایینی قرار دارند و بهداشت ناکافی گریبانگیر قشر وسیعی از مردمان بی بضاعت است.
توسعه بهداشت، بر مبنای اصل اخلاقی تساوی حقوق، لازم به اجرا است . بر پایه این اصل،  دستیابی به روش‌هایی که منجر به نجات زندگی افراد یا ارتقاء سلامت عمومی خواهند بود، نباید به دلایل ناعادلانه اعم از اقتصادی، اجتماعی و ... محدود شود. بنابراین، فعالیت های WHO در کشورهای فقیر و اقشار محروم اولویت پیدا می‌کند. دستیابی به اهداف سلامت در برنامه توسعه هزاره و پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن، بالاخص در نواحی گرمسیر کره زمین، از مهم‌ترین دستورالعمل های بخش ترویج و توسعه در WHO هستند.
2. ترویج امنیت بهداشتی
تامین امنیت بهداشتی نیازمند اقداماتی جامع است. یکی از مهمترین گامهای دستیابی به امنیت بهداشتی در سراسر جهان، پیشگیری از شیوع بیماری‌های مسری است. عوامل متعددی از قبیل ترویج بی رویه شهر نشینی، عدم مدیریت صحیح منابع طبیعی، عدم نظارت بر نحوه تولید و تجارت مواد غذایی و استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک‌ها، از جمله عوامل تهدید کننده امنیت بهداشتی تلقی می شوند. با بازنگری آیین نامه بهداشت جهانی در ژوئن 2007، دنیا برای دفاع از خود در برابر بروز تهدیدات جهانی آماده می‌شود.
3. تقویت سیستم های سلامت
به منظور تقویت سیستم سلامت به عنوان یکی از عوامل کاهش فقر، خدمات بهداشتی باید به جمعیت‌های محروم برسد.  سیستم های سلامت در بسیاری از نقاط جهان توانایی انجام این کار را ندارند. بنابراین، توانمندسازی و تقویت این سیستم ها از مهم ترین اولویت های برنامه کاری WHO محسوب می شود. این اقدمات نیازمند کارمندان آموزش دیده، منابع مالی کافی، داده های آماری معتبر، تکنولوژی و داروهای ضروری است.
4. انجام تحقیقات و تهیه اطلاعات و شواهد
اطلاعات و شواهد، پایه اصلی تعیین اولویت ها، تعریف استراتژی ها و انجام ارزیابی هاست. WHO اطلاعات موثق بهداشت جهانی را با مشورت کارشناسان برجسته تهیه کرده و استانداردهایی را برای نظارت بر سطح بهداشت در سراسر جهان تدوین می کند.
5. افزایش مشارکت ها
سازمان بهداشت جهانی، فعالیت های خود را با مشارکت و همکاری شرکای متعدد، از جمله آژانسهای وابسته به سازمان ملل (UN) و سایر سازمان های بین المللی، خیرین، جوامع مدنی و بخش های خصوصی انجام می‌دهد. WHO از استراتژی های مختلفی برای تشویق شرکای خود به هدایت برنامه های اجرایی در سطح جهان بهره می گیرد. این برنامه‌ها در راستای اهداف جهانی این سازمان بوده و با اولویت های تعیین شده در کشورهای مزبور هماهنگی دارند.
6. تقویت عملکردها
WHO همواره در حال بهسازی و تقویت کارآیی و تاثیر خود در سطوح جهانی و بین ملت ها است. این سازمان تلاش می‌کند تا قوی ترین سرمایه آن، یعنی کارمندان، در محیطی پرانگیزه و پویا کار کنند. تمامی فعالیت ها در WHO نتیجه-محور بوده و این نتایج در سطح جهان به طور شفاف منعکس می‌شوند.

سلامت از دیدگاه WHO
  بر طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامتی عبارت است از یک حالت آسودگی کامل جسمی، روانی، اجتماعی و تنها به نبود بیماری یا ناتوانی اطلاق نمی شود. سلامتی انسان ها امری است اساسی برای دستیابی به صلح و امنیت که به بالاترین میزان همکاری بین مردم و دولت ها وابسته است.
  همچنین بر طبق اساسنامه سازمان جهانی بهداشت، بهره مندی از بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامیت یکی از اساسی ترین حقوق هر انسان بدون در نظر گرفتن نژاد، مذهب، اعتقادات سیاسی، شرایط اقتصادی یا موقعیت اجتماعی او است.

یکی از بخش های موسسه منادیان همبستگی است این تشکل که از سال1385 فعالیت های خویش را در تهران آغاز کرده که ما امروزه شاهد آن هستیم که نخش بسزایی را در ترویج فرهنگ ایفا نموده است. .

نمایشگاه بین المللی کتاب که حدود یک هفته است در مصلای تهران شروع شده بود .این نمایشگاه ازغرفه های بخش خارجی , و داخلی تشکیل شده بود.

غرفه های نمایشگاه با سلیقه های خاصی چیده شده بود اما خوشبختانه امسال بازدیدکنندگان جای خالی در نمایشگاه نگذاشته بودند خالی بود در درحالی که سال گذشته تعداد بازدیدکنندگان در این حد نبود .

دراین نمایشگاه کتاب از کشورهای چون افغانستان ،ژاپن ،چین ،پاکستان ،هند ،فلسطین ،مالزی ،اندونزی ،سوریه ،بی اتنام ،فرانسه ،ترکیه ،مصر ،روسیه ،مراکش و سه کشور فارسی زبان شرکت داشتن وهمچنین نمایندگانی از ارگانها ازجمله نمایندگی های سازمان ملل ،صلیب سرخ ،اکو ... تشکیل شده بود .

جمهوری اسلامی ایران که خود میزبان این جشنواره بود وافغانستان درغرفه های زیبا که سنت خود را به نمایش بازدیدکنندگان نشان داده بود

امسال از کشور افغانستان بیش از 4 غرفه حضور داشتند که دو تا از اصلی ترین غرفه ها از سوی سفارت افغانستان در تهران برگزار شده بود.

یکی از اصلی ترین غرفه افغانستان که نماینده سفارت درآن حضور داشت به سوالات بازدیدکنندگان این غرفه پاسخ می داد .ویبا ابراز خرسندی از بازدیدکنندگان به خوبی یاد کرد وبا معرفی کشورافغانستان از فرهنگ ،آداب و سنن و ...

سوال -به نظ شما که مسئول یک غرفه هستید و دوستدار یک کتاب اولین برخورد شما با یک کتاب چی آیا به ظاهر کتاب توجه می کنید و یا به کیفیت مالب ؟

جواب -مسلماً ظاهر گویا باطن نیست و اما به هر حال می تواند نحوه طراحی جلد کتاب مارا هدایت بکند و تفکر طراح جلد و یا نویسنده کتاب اما بر خود من شخصاً محتوا بسیار مهم است و درون مایعه ای که در کتاب وجود دارد .وبه نظر بنده اصلاً مهم نیست که به چه جادی و با چه رنگ ولعابی آن را تهیه کرده اند و روی سبد خرید گذاشته اند .

س -آیا در نمایشگاه امسال از طرف خود سفارت و یا یکی از مقامات کشوری از غرفه های افغانستان دیدن کرده اند و یا نه به جه نحوی بودخ ؟

ج - بله طبق توافق (اکو) که اکو داشت هر روز اختصاص به یک کشور قرار داده شده بود و کشور افغانستان هم که کشوری بود در روز یکشنبه هفته قبل که ما روز تجلیل از کشور را داشتیم ودر آن روز جناب آقای سفیر لطف کردند به همراه هیئتی از سفارت تشریف آوردند و بازدید شان از غرف بازدید بسیار مفیدی بود با جوانان گفتگو کردنند و به سوالاتشان که راجع افغانستان می شد بسیار با حوصله و مهربانی پاسخ می دادند .

س - تا چه اندازه علاقه مندان به کتاب از مردم ایرانی و هموطنان ما علاقه مندی خودشان را به فرهنگ و آداب رسوم کشورمان نشان دادند ,آیا بازدیدی داشته اند و یا کتابی خریده اند؟

ج -خوب برای خود بنده امسال بسیار جالب بود که تعدادی کثیری از بازدیدکنندگان و از هم زبانان و هم فرهنگانان ایرانی و همیهنان ما بودند.که امسال حضور شان چشم گیرترشده بود ومن خوشحالم که به تعداد کتابخوان های افغان هم اضافه شده و در غرفه ما می آیند و سوالات تخصصی و کاملاً حرفه ای دارند راجب تمدن , فرهنگ , سیاست , اقتصاد و حتی آب و هوا افغانستان که من سعی می کنم بسیار با صبر و حوصله به تمام سوالاتشان ÷اسخ دهم بسیار علاقه مند به کشور افغانستان زیاد است و بازدید از بقیه غرفه ها سرفاً در حد دیدن است اما در غرفه افغانستان گفتگو های بسیار طولانی را با من دارند .

یک از بازدیدکنندکان هم زبان ایرانی از غرفه افغانستان

س -آیا از غرفه های افغانستان هم دیده کردید ؟ بله و برای من بسیار جالب بود

س - آیا کیفیت کتاب ها و مطالب در سطح عالی بوده نسبت به سال های گذشته ؟ بله البته تصاویر مطالب را به خوبی می رساند و این نشان می دهد که افغانستان کشوری بوده که اسلام از دیر با در این کشور وارد شده و برنامه هاش هم مشخص ؛و روابط ایران و افغانستان هم بسیار در سطح عالی هستش

آقای سید احمدشاه حسینی مسئول محترم موسسه منادیان همبستگی هم در این نمایشگاه مثل سالهای گذشته حضور داشتند و ایفا نقش نمودندو از غرفه بخصوص از غرفه های افغانستان هم دیدن نمودنند .

س -نظر شما در مورد غرفه کتاب و نمایشگاه امسال چیست؟ خوشبختانه ما امسال شاهد بازدیدکنندگان زیادی بودیم هم از مردم افغانستان وهم از سایر کشور ها که بیشتر آنان از غرفه های ما دیدن نمودنند و ابراز خرسندی کردندو نسبت به سایر غرفه ها ما آمار بازدیدکنندگان بیشتری داشتیم .

س-جناب آقای حسینی لطف می کنید در مورد موسسه و دستاوردهای آن برای ما توضیح دهید ؟ بله موسسه منادیان از سال 1385 فعالیت های خود را به صورت یک نهاد غیردولتی آغاز کرده و در موضوعات علمی ,فرهنگی ,اجتماعی و ... در حال فعالیت هست .امروزه موسسه ما شاهد عضوها ی بی شماری هست که هر روز به تعداد آنان افزوده می شود و همچنین موسسه خدمات گوناگونی را برای هموطنان ومهاجرین در حال دادن است که یکی از مهمترین آنان خدمات پزشکی است . وجت اطلاعات بیشتر به وب سایت های ما می توانید مراجعه کنید